ORGANY
Obiekt niejednorodny; późnobarokowy, z datą ukończenia 1776 r.; warsztat wybitnego mistrza Gottfrieda Herbsta pochodzącego z Piechowic; drewno, polichromowane, złocone;
- w późnobarokowej szafie umieszczone w pełni zidentyfikowane dzieło późniejsze- pochodzące z przełomu XIX i XX w., którego elementy konstrukcyjne wskazują na związek z wynalazkiem Heinricha Stillera (1846 - 1907). W dotychczasowym stanie badań pojawia się informacja o przebudowach i remontach cieplickiego instrumentu przez firmy Heiricha Schlaga oraz Schlag und Sohne. Nowe światło na autorstwo tej istotnej przebudowy rzucają wykonane ostatnio badania nad działalnością H.Stillera.
- organy trzykondygnacyjne z cokołem zdobionym wolutowymi spływami, kwiatami i rocaille`ami; zakończony profilowanym, łamanym gzymsem; na 2-giej kondygnacji dwie piszczałki z nakładaną dekoracją ornamentalną o motywach kratki, liści i wolut; uszy z dekoracją z rocaille`ów i postaci puttów; 3-cią kondygnację oddziela profilowany gzyms z postaciami aniołów i 3 kartuszami z napisami w obramieniu z wolut i liści akantu; poszczególne partie piszczałek oddzielane są kolumnami z korynckimi kapitelami; na osi 3-ciej kondygnacji umieszczone małe piszczałki zwieńczone łamanym gzymsem zdobionym girlandami kwiatów. Nad gzymsem duża gloria -symbol Trójcy Świętej w obłokach, z główkami aniołów.
KOŚĆIÓŁ
Pierwsza wzmianka o istnieniu świątyni lub kaplicy pochodzi z 1281 r., kiedy to pan na Chojniku i zamku Gryf ufundował budowę plebani dla proboszcza i zakonników, co wskazuje, że musiał już istnieć i funkcjonować kościół. Po pożarze w latach 1547 r. i 1582 r. - w 1587 r. nastąpiła przebudowa. W 1711 r. kolejny pożar zniszczył klasztor i kościół. W latach 1712 - 1714 kościół został odbudowany wg projektu Caspara Jentscha z Jeleniej Góry przez macierzysty klasztor z Krzeszowa oraz hrabiego Hansa Antoniego Schaffgotscha
Kościół założony na planie prostokąta, jednonawowy z rzędami kaplic i emporami ponad nimi. Wnętrze przykrywa sklepienie kolebkowe z lunetami.
Jednonawowe wnętrze należy do rozpowszechnionego na Śląsku typu barokowego kościoła – filarowo-ściennego, gdzie przyścienne filary – podtrzymujące sklepienie boczne – zostały wciągnięte do wnętrza kościoła, a pomiędzy nimi urządzone są kaplice z a z lunetami. Poszczególne przęsła oddzielają od siebie półkoliste gurty. W kaplicach bocznych umieszczono ołtarze, w każdej z empor znajdują się dwa okna, jedno większe poniżej, zakończone łukiem oraz mniejsze powyżej, również zamknięte półkoliście
Świątynia wyróżnia się bogatym i cennym wystrojem pochodzącym z czasów budowli kościoła, w szczególności są to boczne ołtarze, organy, polichromowana ambona z bogato rzeźbionym koszem, parapetem i baldachimem, kamienna chrzcielnica, 12 obrazów z wpływami artystycznymi charakterystyczna dla Michaela Willmanna- zawieszonych na pilastrach i ścianach empor, galeria z 7 dużymi obrazami pochodzącymi z XIX w. oraz pod emporą organową zawieszone 3 dużej wartości obrazy z 1736 r. autorstwa J.F.Hoffmana.
Kościół wraz z innymi bezpośrednio przyległymi budynkami klasztornymi jest największym i najpiękniejszym elementem architektonicznym Cieplic.
Kościół od XIV wieku, jak cały Śląsk należał do Królestwa Czeskiego, a następnie państwa Habsburgów, królestwa pruskiego, cesarstwa niemieckiego, a teraz do państwa polskiego. W jego wyglądzie odcisnęły się wpływy tych wszystkich kultur. Niebagatelną rolę odegrały tu też ponad 600-letnie działania cystersów z opactwa w Krzeszowie, którego probostwo wraz z kościołem Św. Jana Chrzciciela znajdowało się w Cieplicach. W czasie reformacji niebagatelny wpływ na budowlę mieli protestanci, którzy sto lat gospodarzyli w świątyni.
Wielki wpływ na kościół miała też rodzina Schaffgotschów, głównych fundatorów, których krypta grobowa znajduje się pod świątynią. Przebogaty niegdyś wystrój kościoła jest jeszcze widoczny w wielu elementach, przede wszystkim we wspaniałym ołtarzu głównym z obrazem Michaela Willmanna.
Kościół stanowi jedno z ogniw Szlaku Cysterskiego i jedną z najważniejszych osi turystycznych, sąsiaduje z muzeum przyrodniczym z unikatową kolekcją motyli, pochodzącą głównie ze zbiorów rodu Schaffgotsów.